قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ برای نخستین‌بار با استفاده از عبارت «سوءاستفاده جنسی» بسیاری از اقدامات آسیبرسان جنسی را جرمانگاری کرده است. سوءاستفاده جنسی را میتوان به دو گروه کلی تقسیم کرد: سوءاستفادههایی که خود بزهدیده هدف مستقیمِ مرتکب، جهت ارضای نیاز جنسیاش است و دیگری، استفاده از اطفال و نوجوانان به‌عنوان وسیله در ارتباط با رفتارهای جنسی. پرسش اصلی این است که قانون حمایت چه رفتارهایی را سوءاستفاده جنسی تلقی کرده است و مجازات آن‌ها چیست؟ این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع موجود در این حوزه، سوءاستفاده جنسی را با توجه به قانون حمایت مورد تحلیل ماهوی قرار داده است و از خلال تحلیل ماهوی سعی در رفع ابهامات و تشریح بایدها کرده است. رفتارهای متعددی در قانون حمایت سوءاستفاده تلقی شدهاند، اما کیفر متناسبی برای آن‌ها پیش‌بینی نشده است. به‌عبارت دیگر، قانون‌گذار در جرمانگاری نسبتاً خوب اما در کیفرگذاری پُرایراد عمل کرده است. قانون در مسیر جرمانگاری سوءاستفاده جنسی چالشهایی نیز به‌همراه دارد، مانند اینکه بین سن مسئولیت کیفری اطفال و سن حمایت از آن‌ها تفکیک صحیحی صورت نگرفته است و یا اینکه بسیاری از سوءاستفاده‌های جنسی در قانون مجازات اسلامی به‌عنوان جرایم حدی شناخته میشوند، ولی قانون‌گذار بین اعمال حد یا تعزیر اقدام قابل‌قبولی را انجام نداده است، درحالی‌که میتوانست از مبنا قرار دادن بلوغ برای مسئولیت کیفری فاصله بگیرد و علاوه‌بر حد، مجازات تعزیری مقرر در قانون را بر مرتکب قابل‌اعمال بداند.
