فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضائی (دیدگاه‌های حقوقی سابق)

Mendeley  

Zotero  

Daraei M. Offer is a Unilateral Obligation. دیدگاه‌های حقوقی 2015; 19 (68) :109-150
URL: http://jlviews2.ujsas.ac.ir/article-1-461-fa.html

در خصوص الزام آور بودن ایجاب، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد که در یک سوی آن، لزوم مطلق و در دیگر سو، جواز مطلق است. در میانه نیز دیدگاه‌های قایل به جواز درج شرط عدم رجوع و نیز امکان جبران خسارات ناشی از رجوع از ایجاب، می‌باشند. به ایجاب غیر قابل رجوع، اصطلاحا ایجاب ملزِم نیز گفته می‌شود. دیدگاه مشهور بین فقها و حقوق دانان، جواز رجوع از ایجاب است. در میان قایلین به جواز رجوع، برخی ایجاب را با درج شرط، غیر قابل رجوع میدانند و گروهی حتی امکان درج شرط را نیز منتفی دانسته و ایجاب را در همه‌ی حالات، قابل رجوع تلقی نموده‌اند. به نظر می‌رسد که بر خلاف دیدگاه مشهور، ایجاب فی نفسه الزام آور است زیرا تعهدی یکجانبه محسوب می‌شود منتها الزام ناشی از آن را نباید با الزام ناشی از عقد خلط نمود. ایجاب در آن حد ایجاد الزام می‌کند که ایجاب دهنده اولا در مدت متعارف و یا مشروط حق رجوع از ایجاب را از دست می‌دهد و دوم اینکه در این مدت نمی تواند تصرفات منافی با حق مخاطب ایجاب را در موضوع ایجاب به عمل آورد. توجیه ایجاب ملزم بر مبنای نظریه‌ی تعهد یکجانبه از آن جهت اهمیت دارد که اساسا نظریه‌ی تعهد یکجانبه و منبع تعهد بودن آن مورد اختلاف حقوقدانان در نظام‌های مختلف حقوقی است. نویسنده‌ی این سطور اعتقاد دارد که ایجاب در مواردی یک منبع تعهد بوده و موجب را متعهد به حفظ آن می‌سازد و مبنای آن نیز التزام به تعهد یکجانبه است.